Deze week is het verslag verschenen van het symposium ‘Werken aan het IJsselmeer. Het Deltprogramma in het IJsselmeergebied’. Genootschap Flevo organiseerde deze conferentie op 7 juni 2012 en beoogde daarmee aandacht te vragen voor de waterveiligheid in het IJsselmeergebied. Uit dat verslag – op deze site te lezen onder de knop ‘Documentatie/Publicaties’ – wordt duidelijk dat de komende decennia miljarden euro’s nodig zijn voor de waterveiligheid en dat samenwerking van alle betrokken partijen essentieel is om zoveel mogelijk rendement te halen uit de te nemen maatregelen.
Droge voeten en meer
Het IJsselmeergebied is fantastisch en idyllisch gebied, maar zonder versterking van de dijken blijft de idylle niet bestaan. Dat is één van de conclusies van het symposium van 7 juni 2012. In de conferentie stond de vraag centraal of de benodigde veiligheidsmaatregelen die moeten zorgen dat we droge voeten houden, niet tegelijkertijd andere doelen zouden kunnen dienen. Populair vertaald: kunnen er meerdere vliegen in één klap worden gevangen, en zo ja, welke vliegen dan en wat is er voor nodig om dat te laten slagen?
Maatregelen tussen 2035 en 2070
Was het klimaat maar voorspelbaar. Dan kon uitgerekend worden wat er precies gaat gebeuren en wat er gedaan moet worden ter voorbereiding daarop. Maar de natuur laat zich niet temmen. Daarom zijn er verschillende klimaatscenario’s ontwikkeld. Als Rijkswaterstaat ervoor zorgt dat er extra spuicapaciteit of een andere vorm van afvoer mogelijk wordt op de Afsluitdijk, dan kan er in het gematigde scenario zonder extra maatregelen tot ongeveer 2070 veilig gewoond en gerecreëerd worden in het IJsselmeergebied. In het warmste scenario is er echter veel sneller actie nodig: zo rond 2035, 2040.
Snel meer geld beschikbaar
Tijdens het symposium werd duidelijk dat de bescherming tegen het water hoe dan ook flink in de papieren gaat lopen. Tot het jaar 2100 zijn er investeringen ter waarde van vele miljarden euro’s nodig om het IJsselmeergebied veilig te houden. Op dit moment besteedt de Nederlandse overheid daar ongeveer 100 miljoen euro per jaar aan. Vanaf 2015 gaan het Rijk en de waterschappen ruim 300 miljoen euro uitgeven aan de waterveiligheid. Vanaf 2020 wordt dat bedrag al verhoogd richting een miljard euro.
Tegengestelde belangen
Waaraan gaat al dat geld uitgegeven worden? Momenteel worden mogelijke maatregelen uitgewerkt in het Nationale Deltaprogramma, waarvan het Deltaprogramma IJsselmeergebied een onderdeel is. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden tussen alle voorstellen. Vrijwel alle maatregelen zullen effecten hebben op onder meer de landbouw, de waterrecreatie en de natuurontwikkeling. In het IJsselmeergebied en ook elders zijn er tegengestelde belangen: wat goed is voor de natuur kan bijvoorbeeld een negatief effect hebben op de landbouw of andersom.
Gezamenlijke ontwikkelingsagenda
Uiteraard kunnen alle sectoren en regio’s hun eigen wensenlijstje indienen bij het Deltaprogramma. De conclusie van het symposium was dat er meer wordt bereikt als alle betrokken sectoren en gebieden, waaronder Flevoland, over hun eigen schaduw heen zouden stappen en vanuit een groter belang een gezamenlijke ontwikkelingsstrategie zouden opstellen. Juist dan kunnen de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen ook bijdragen aan een verdergaande ontwikkelingsagenda voor het IJsselmeergebied en kan dus van de nood een deugd worden gemaakt.
Symposiumverslag
Wie het symposiumverslag leest, zal ontdekken dat er op 7 juni 2012 op allerlei manieren is gepoogd belangen te benoemen, oplossingen te bedenken voor (toekomstige) problemen, en degenen die onontkoombare veiligheidsmaatregelen moeten voorbereiden handvaten te bieden bij hun werk.